Zakończył się ostatni sierpniowy weekend, bogaty w niecodzienne wydarzenia. Wrażenia jakie wywieźli z Nekli australijscy potomkowie nekielskich Olędrów, oraz goście z różnych stron Polski z pewnością pozostaną na długo w ich pamięci. Jak zapewniali, był to czas wielkich przeżyć i wzruszeń, szczególnie dla osób z drugiego końca świata. Wszyscy wyjeżdżali z Nekli zadowoleni.
Nie byłoby tak dużego projektu gdyby nie zrozumienie władz Gminy Nekla z panem Burmistrzem Karolem Balickim i panem Adamem Stefaniakiem, Przewodniczącym Rady Gminy, którzy odważnie zdecydowali się na zaangażowanie nie tak wielkich przecież środków finansowych Gminy. Do każdej naszej złotówki po kilka złotych dołożyły Urząd Marszałkowski w Poznaniu i Fundusz Inicjatyw Obywatelskich przy Ministerstwie Pracy. Dzięki temu mogliśmy być świadkami tych niezwykłych wydarzeń. Ze swojej strony wnieśliśmy wiele pracy organizacyjnej i społecznego zaangażowania wielu, wielu ludzi, którym pragnę za wszystko serdecznie podziękować.
Jak rodził się ten projekt?
Na początku sierpnia 2011 roku, tuż po ciekawie opisanej przez Wiadomości Wrzesińskie wycieczce Nekielskiego Stowarzyszenia Kulturalnego do miejsc historycznych na terenie naszej Gminy, zadzwoniła pani wiceburmistrz Anna Mizgajska. Zaproponowała napisanie projektu i zdobycia funduszy zewnętrznych na oznakowanie w terenie, wytyczonego w 2005 roku, szlaku turystycznego „Śladami osadnictwa olęderskiego”. Był to kluczowy moment, pokazujący iż nowym władzom zależy na podejmowaniu inicjatyw wkraczających w niematerialną sferę funkcjonowania Gminy. Dalej sprawy potoczyły się lawinowo. Rozmowy z panem Burmistrzem i panem Przewodniczącym doprowadziły do przekonania, że warto zorganizować dużą imprezę, która wypromuje szlak „Śladami osadnictwa olęderskiego” przynajmniej w wymiarze wojewódzkim. Nie mogło się obyć bez zaproszenia gości z Australii, potomków tych, którzy po stu latach ciężkiej pracy kilku pokoleń w naszych okolicach, z przyczyn religijno-ekonomicznych zdecydowali się poszukać dla siebie nowego miejsca na ziemi. Szlak olęderski i goście z Australii to jedno ale trzeba im i turystom odwiedzającym nasza okolicę zaproponować coś więcej.
Tak narodził się pomysł przygotowania stałej wystawy poświęconej historii osadnictwa olęderskiego w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem okolic Nekli oraz specjalnej prezentacji multimedialnej dla hotelu w Barczyźnie, pokazującej związki nowego miejsca wypoczynku z jakże ciekawą historią okolicy.
Ubiegłoroczny, listopadowy koncert MZW Kairos z Lublina i ciepłe przyjęcie przez mieszkańców Nekli sprawiły, że usłyszeliśmy przy pożegnaniu „ …chcemy tutaj wracać”. Wydawało się, że to tylko grzecznościowy slogan. Po trzech tygodniach zadzwonił telefon z Lublina, w którym Monika Tarajko ze Stowarzyszenia In Corpore zaproponowała NSK napisanie wspólnego projektu, nawiązującego do pokazania historii nekielskich Olędrów w szerszym wymiarze. Efektem tej współpracy jest projekt „Bliskie sąsiedztwo. Odkrywanie kultury i tradycji Olędrów polskich”, na realizację którego otrzymaliśmy 36 000 złotych z Ministerstwa Pracy w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Na jego realizację składają się dwukrotne warsztaty wokalne dla uzdolnionej muzycznie młodzieży (w sierpniu oraz grudniu), wystawa fotografii „Bliskie sąsiedztwo”, pokazująca historie rodzin olęderskich i związki współczesnych mieszkańców Australii z Ziemią Nekielską, cykl czterech wykładów popularyzujących historię, kulturę i tradycje Olędrów polskich. Zaproszenie na spotkanie z gośćmi z Australii ośmiu osób z różnych stron Polski, propagujących historię Olędrów i tematykę emigracji do Australii. Założenie strony internetowej „Nekielskie Olędry ...bliskie sąsiedztwo”, relacjonującej to wszystko, co dzieje się w ramach projektu. Konkurs literacki dla młodzieży ze szkół w powiecie wrzesińskim „Olędrzy w mojej okolicy, gminie, powiecie”. Podsumowanie konkursu nastąpi w połowie grudnia wraz z drugą edycją warsztatów wokalnych dla uzdolnionej młodzieży, która wystąpi na scenie wspólnie z zespołem Kairos, po raz trzeci odwiedzającym Gminę Nekla. Tym razem z koncertem kolęd.
Znaczącym, acz nie do końca satysfakcjonującym wydarzeniem był Patronat Honorowy, jaki objęła nad wystawą i uroczystościami Jej Ekscelencja Jean Dunn, Ambasador Australii w Polsce. Pani Ambasador chciała do nas przyjechać osobiście. Pokrzyżowała te plany jej choroba. Przysłała jednak specjalne przesłanie do uczestników uroczystości, które w Nekielce odczytał pan Marek Niedźwiecki.
W relacjach z poszczególnych etapów podsumowania projektu „Olęderskim szlakiem…” i zainaugurowanego projektu „Bliskie sąsiedztwo…” dowiedzieliście się Państwo o ich przebiegu.
Serdecznie dziękuję wszystkim osobom zaangażowanym w jakikolwiek sposób w ich realizację. Władzom Gminy za zrozumienie potrzeb i wsparcie finansowe, bez którego nie moglibyśmy podjąć się realizacji projektów. Państwu Urszuli i Stanisławowi Mendykom i pani Bożenie Rogali za wykonanie metalowego ogrodzenia cmentarza olęderskiego w Mystkowskich Olędrach, w sąsiedztwie Hotelu Barczyzna, za sfinansowanie prezentacji multimedialnej „Ścieżkami Olędrów” oraz za przyjęcie i ugoszczenie naszych gości specjalnych, jakimi byli pan Marek Niedźwiecki z radiowej „Trójki” i pani Anitta Maksymowicz z Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze. Państwu Ewie i Jackowi Kaczmarkom, właścicielom firmy „Stalmet” i ich pracownikom za bezinteresowną renowację krzyża z wieży kościelnej w Nekielce, który znalazł godne miejsce na wystawie we wnętrzu kościoła oraz odnowienie krzyża i zabytkowego metalowego ogrodzenia kwatery grobowej na cmentarzu w Barczyźnie. Państwu Annie i Andrzejowi Kareńskim-Tschurl, którzy przyjęli do swojego kościółka wystawę historyczną, przyjęli i ugościli pielgrzymujących gości z Australii a także zapewnili dach nad głową artystom z MZW KAIROS. Państwu Katarzynie i Witoldowi Przewoźnym za piękną wystawę „Nekielskie Olędry. W kręgu pracy, wiary i nadziei”. Panu Waldemarowi Odrobnemu za wystawę „Bliskie sąsiedztwo” i serwis fotograficzny na wszystkich etapach realizacji naszych projektów. Druhom OSP Nekla z panem Czesławem Borkowskim i Jackiem Kaźmierczakiem za zorganizowanie ogniska i serdeczne przyjęcie gości z Australii i różnych stron Polski. Panu Jackowi Papli za wszystkie projekty plakatów i zaproszeń oraz nadzór i kierowanie pracami związanymi z instalowaniem wystawy fotografii Marka Niedźwieckiego. Grzegorzowi Bambrowiczowi i Łukaszowi Mrówczyńskiemu z NOK za przygotowanie wystawy i sali na spotkanie autorskie oraz sprzętu nagłaśniającego w kościele w Nekielce. Pani Hannie Mamzer za transport, opiekę merytoryczną i brawurowe poprowadzenie spotkania autorskiego z Markiem Niedźwieckim. Koleżance Aldonie Kubackiej i nauczycielkom muzyki za opiekę nad młodzieżą podczas wielokulturowych warsztatów wokalnych. Koleżance Krystynie Jagodzińskiej za przygotowanie i prowadzenie konkursu literackiego. Pani dr Anittcie Maksymowicz z Zielonej Góry za podjęcie się roli przewodnika i tłumacza podczas wycieczki do Niekarzyna, Cigacic, Klępska i Dąbrówki Wielkopolskiej. Księdzu Olgierdowi Banasiowi, proboszczowi i gospodarzowi przepięknej świątyni w Klępsku za serdeczność, entuzjazm i gościnę w miejscu, skąd wyruszyła w nieznane pierwsza grupa emigrantów do Australii pod wodzą pastora Kavela w 1838 roku. Panu Józefowi Szczepańskiemu, który przerwał swój urlop aby zawieźć na wycieczkę do miejsc szczególnych naszych australijskich gości i młodzież realizującą projekt Olęderskiego Stypendium Rodziny Nuske. Pani Urszuli Zielińskiej za opiekę nad młodzieżą. Panu Burmistrzowi za sfinansowanie tej podróży szkolnym autobusem. Państwu Marii Wanat, Elżbiecie Marszałek i Reinhardtowi Lauterbachowi za bezinteresowne tłumaczenie obszernych tekstów na wystawę w Nekielce. Dzięki nim nasza wystawa jest zrozumiała dla wszystkich gości z różnych stron świata. Koleżace Wiesi Kaczmarek i Romkowi Kowalikowi za troskliwą opiekę nad naszymi gośćmi z Polski oraz świadczenie wszelkich usług transportowych. Pracownikom Hotelu Nekla za przyjęcie australijskich i polskich gości. Jędrkowi Biegańskiemu i Radkowi Jagiele za stworzenie i redagowanie strony internetowej „Nekielskie Olędry ...bliskie sąsiedztwo”, dokumentującej realizację projektów. Tomkowi Wsolakowi za pomoc w odnowieniu krzyża i porządkowanie grobów na cmentarzu przy ulicy Polnej w Nekli i Barczyźnie. Pracownikom Zakładu Gospodarki Komunalnej w Nekli i Nadleśnictwa w Czerniejewie z panem leśniczym Stachowiakiem za wykoszenie cmentarzy i naprawienie ogrodzenia. Mieszkańcom Nekielki: panom Zbyszkowi Sarnie, Krzysztofowi Orlickiemu i Grzegorzowi Grabowskiemu za troskę o stan cmentarza, naprawienie ogrodzenia i upiększenie zielenią grobów nekielskich Olędrów. Państwu Annie Mantorskiej, Marii Kohler i Arturowi Kaczmarskiemu z Urzędu Gminy za wszelką pomoc od strony organizacyjno-logistycznej, księgowej i graficzno-edytorskiej. Księdzu proboszczowi Andrzejowi Bohdanowiczowi i Pani Kościelnej w Opatówku za udostępnienie kościoła do zwiedzania. Naszym dzieciom, Natalii, Łukaszowi i synowej Ani za opiekę nad australijskimi gośćmi i wszelkie tłumaczenia podczas ich pobytu w Nekli. Wreszcie dziękuję mojej żonie Krystynie za cierpliwość podczas całego procesu przygotowań uroczystości i gościnę udzieloną sąsiadom i przyjaciołom z drugiego krańca świata.
Zaangażowanie tak wielu osób w realizację projektów świadczy o otwartości i właściwym pojmowaniu dobra wspólnego w naszym nekielskim społeczeństwie.
Z całego serca Wam wszystkim DZIĘKUJĘ!
Jerzy Osypiuk (koordynator projektów)
Nekielskie Stowarzyszenie Kulturalne